Premijer Kosova Aljbin Kurti na zasijedanju Skupstine Kosova u cetvrtak, 2. februara predstavio je 6 uslova pod kojima se može razmatrati formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom.

Kurti je kazao da puna normalizacija odnosa između Kosova i Srbije, uz uzajamno priznanje u centru sporazuma, takođe mora da garantuje prava manjinskih zajednica i relevantne institucionalne mehanizme. Naglasio je da “normalna demokratska država ne diskriminiše manjine, već ih štiti kao temeljnu vrijednost i čuva kao društvenu imovinu. Vanjska  normalizacija odnosa treba da doprinese unutrašnjoj normalizaciji država”, kazao je Kurti i dodao da Zajednica opština na osnovu Briselskog sporazuma od 19. aprila 2013. godine, kod su potpisali Thaqi-Dačić, kao takav mehanizam, Republika Kosovo može razmatrati pod sledećim uslovima:

1. Zajednica mora biti u skladu sa Ustavom i zakonima na snazi u Republici Kosovo.

2. Zajednica ne može biti monoetnička, mora promijeniti naziv, ne može imati/nositi bilo kakvu javnu (ili izvršnu) vlast i samo može služiti horizontalnoj suradnji opština u skladu sa Ustavom i zakonom o lokalnoj samoupravi (poglavlje 5).

3. Prava nacionalnih manjina i relevantni mehanizmi zaštite treba da ojačaju princip reciprociteta između dvije države, kao i da uzmu u obzir europske standarde i modele.

4. Prije osnivanja Zajednice, da se “ugase nelegalne strukture Srbije na sjeveru i preda svo nelegalno oružje".

5. Zajednica je deo konačnog sporazuma i sprovodi se nakon međusobnog priznavanja. I to tek nakon što Srbija prihvati principe Povelje Ujedinjenih nacija o međudržavnim odnosima sa Republikom Kosovo.

6. Predsjednik Srbije da povuče pisma upućena pet država članica EU, ali i ostalima, o neprihvatanju zahtijeva Republike Kosovo za članstvo u Europskoj uniji, što takođe predstavlja kršenje istog sporazuma Thaqi-Dačić. od 19. aprila 2013. godine.

“Ovih šest uslova koje sam postavio su politički uslovi i zasnovani su na demokratskom, univerzalnom i europskom aspektu upravljanja i kreiranja politike“, rekao je Kurti.

Formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom je najpre dogovoreno 2013. godine u okviru dijaloga Kosova i Srbije o normalizaciji odnosa, kojim posreduje Europska unija.

Potom su 2015. godine utvrđeni principi, ali je Ustavni sud Kosova konstatovao da oni nisu u skladu sa 23 člana Ustava Kosova uz zaključak da ipak mogu biti prilagođeni statutom ili nekim podzakonskim aktom.

Dok Beograd insistira ne njenom formiranju, Priština tako nešto odbija uz obrazloženje da nisu moguća udruživanja na nacionalnoj osnovi ali i zbog zabrinutosti da bi ona mogla da postane novi entitet poput Republike Srpske u Bosni i Hercegovini

Međunarodna zajednica pozvala je  Kosovo da sprovede sporazum o Zajednici.

Autor: Meliha Muric , Radio Kosovo 2